Phanh khẩn cấp tự động - AEB là gì?

Ngày nay, theo yêu cầu của UNECE, rất nhiều mẫu xe được trang bị hệ thống phanh khẩn cấp tự động AEB. Vậy phanh khẩn cấp tự động AEB là gì? Có hoàn toàn đáng tin không? Cùng Giaxeotovn tìm hiểu nhé.

Video test hệ thống phanh AEB

Phanh khẩn cấp tự động là gì?

Phanh khẩn cấp tự động AEB (Automatic Emergency Braking) là hệ thống phanh thông minh có thể tự động phanh khi phát hiện nguy cơ gây va chạm với vật thể/ xe/ người phía trước, giúp ngăn chặn một vụ tai nạn từ phía sau hoặc giảm thiểu tốc độ va chạm. Hệ thống còn có tên gọi khác là phanh tự động thông minh, phanh khoảng cách, phanh tiền va chạm, hỗ trợ phanh giảm thiểu va chạm...

Phanh khẩn cấp tự động AEB là gì?

Chức năng của hệ thống phanh tự động khẩn cấp AEB:

- Giúp cảnh báo cho lái xe về một vụ va chạm sắp xảy ra, đồng thời giúp lái xe phanh với một lực tối đa.

- Hoặc tự động phanh xe ô tô trong tình huống nguy cấp.

Hệ thống phanh khẩn cấp tự động AEB là một phát minh đột phá trong ngành xe hơi, giúp nâng cao tính an toàn cho người lái xe và hành khách trên xe, đặc biệt là trong các tình huống khẩn cấp. Với người lái xe, phanh AEB đem lại cảm giác tự tin hơn trong quá trình lái xe. Hệ thống này còn giúp tối ưu hóa hiệu suất hoạt động của hệ thống phanh, giúp kéo dài tuổi thọ của phanh và tiết kiệm nhiên liệu.

Các tên khác của hệ thống phanh tự động khẩn cấp AEB

Hệ thống phanh khoảng cách AEB thường là một tính năng được xuất hiện trong các gói an toàn cao cấp ADAS của từng hãng xe. Nó mang các tên khác nhau như:

- Pre Sense Plus (Audi)

- Driving Assistant Plus (BMW)

- Phanh Active Brake Assist (Mercedes-Benz)

- City Emergency Braking (Volkswagen)

- Collision Mitigation Braking System - CMBS (Honda)

- Pre-collision Safety System with Brake Assist (Lexus)

- Smart City Brake Support (Mazda)

- Forward Collision Mitigation (Mitsubishi)

- Pre-Collision Braking System (Eyesight) (Subaru)

- Pre Crash Safety System - PCS - Cảnh báo và phanh tiền va chạm (Toyota)

- Active City Stop (Ford)

- City Collision Mitigation (Mini Cooper)

- City Safety (Volvo)

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

1.Cảm biến: Hệ thống phanh tự động sử dụng các cảm biến để giám sát khoảng cách giữa xe và các vật thể khác, cảm biến thường được đặt trên mũi xe hoặc trên vô-lăng.

2.Bộ xử lý: Sau khi nhận được thông tin từ các cảm biến, bộ xử lý sẽ phân tích và tính toán các thông số như tốc độ, khoảng cách và thời gian để phát hiện tình huống va chạm có thể xảy ra.

3.Hệ thống phanh: Khi hệ thống phát hiện tình huống va chạm, nó sẽ tự động áp dụng phanh để giảm tốc độ hoặc ngăn chặn va chạm. Nếu cần thiết, hệ thống cũng có thể tăng cường lực phanh để đảm bảo an toàn.

4.Hệ thống cảnh báo: Hệ thống phanh tự động cũng có thể kết hợp với hệ thống cảnh báo để cảnh báo người lái xe về tình huống nguy hiểm. Hệ thống cảnh báo thường được thiết kế để phát ra âm thanh hoặc đèn báo hiệu để thông báo cho người lái xe biết về tình huống va chạm có thể xảy ra.

Nguyên lý hoạt động của phanh tự động AEB

Khi ô tô di chuyển, hệ thống AEB nhận các tín hiệu từ các cảm biến như radar, lidar, camera để đo lường vận tốc và khoảng cách với các đối tượng phía trước. Nếu bộ vi xử lý phát hiện khoảng cách với đối tượng phía trước quá gần, có thể gây va chạm, hệ thống sẽ phát cảnh báo và có thể tự động phanh để giảm tốc độ hoặc dừng lại nếu cần thiết.

Nhiều dòng xe còn kết hợp phanh AEB với hệ thống lái tự động để khi phát hiện nguy cơ va chạm, ngoài phanh tự động còn đánh lái tự động để tránh va chạm với đối tượng phía trước. Một số hệ thống AEB còn có có thể căng dây đai an toàn giúp giảm thiểu tổn thương cho hành khách.

Tính năng phanh tự động khẩn cấp AEB sẽ tự động tắt nếu phát hiện tài xế bẻ tay lái chuyển hướng di chuyển.

Hệ thống AEB có thể chia làm 3 loại chính

Hệ thống tốc độ thấp: Mục tiêu của phiên bản này là lái xe trong thành phố, nơi va chạm thường xẩy ra ở tốc độ thấp nhưng có thể gây chấn thương cột sống và đốt sống cổ dẫn đến tử vong. Thông thường loại này có thể phản ứng đối với ô tô khác nhưng không nhạy cảm đối với người đi bộ và các loại xe khác. Tùy từng phiên bản, ra đa có thể quét phía trước xe từ 8 đến 10 mét và có thể ngăn ngừa va chạm khi chạy ở tốc độ từ 30 đến 50 km/giờ.

Có 3 loại phanh AEB

Hệ thống tốc độ cao: Phiên bản này thường sử dụng ra đa tầm xa có thể phát hiện xe khác ở phía trước cách xa 200 mét ở tốc độ 80 km/giờ.

Hệ thống tránh va chạm với người đi bộ: Phiên bản này sử dụng camera kết hợp với ra đa để phát hiện người đi bộ thông qua hình dáng và đặc điểm của người đi bộ. Bằng cách tính toán tốc độ, xe sẽ xác định xem có mối nguy hiểm xảy ra không.

Ba loại hệ thống không loại trừ lẫn nhau, có hệ thống AEB có thể chỉ có thể ngăn ngừa va chạm ở tốc độ chậm, có loại kết hợp cả 3 loại ngăn ngừa va chạm ở tốc độ thấp, cao và khách bộ hành. Điều quan trọng cần lưu ý là mỗi loại hệ thống khác nhau tùy theo nhà sản xuất thậm chí tùy từng kiểu mẫu xe về các chức năng cảnh báo, phanh, khoảng cách kích hoạt...

Các dòng xe tại Việt Nam trang bị phanh AEB

- Toyota: Camry, Corolla Cross, Prado, Land Cruiser.

- Honda: Accord, Civic, và CR-V.

- Mazda: 3 Premium

- Peugeot: 2008 Premium

- Ford: Everest, Ranger Wildtrak

Phanh chủ động có trên HONDA CRV

- Lexus: LS, ES, GS, và LX.

- Mercedes-Benz: E-Class, S-Class, C-Class, GLE-Class, GLC-Class, EQS Class.

- BMW: Series 5, Series 7, X5, X6, X7, Series 8

- Audi: A4, A6, A7, A8, Q5, Q7, và Q8.

Phanh khẩn cấp tự động có đáng tin không?

Hệ thống phanh AEB được chế tạo chỉ để hỗ trợ lái xe ô tô trong những tình huống khẩn cấp và người điều khiển xe luôn phải chịu trách nhiệm nếu không may xảy ra tai nạn. Mức độ tin cậy của AEB còn tùy thuộc vào công nghệ của từng hãng xe.

Phanh khẩn cấp tự động AEB được cho là một trong những công nghệ an toàn đáng giá nhất, giúp ngăn chặn thành công nhiều vụ va chạm từ phía sau. Tuy vậy, theo các thử nghiệm mới nhất từ ​​AAA của Mỹ trên các thử nghiệm của một số mẫu SUV phổ biến nhất của Mỹ thì nhưng tính năng này còn có những hạn chế.

Phanh khẩn cấp chủ động có đáng tin không?

Mặc dù AAA nhận thấy rằng hệ thống vẫn hoạt động tốt ở tốc độ chậm hơn, nhưng nó kém hiệu quả hơn nhiều ở tốc độ cao hơn hoặc khi cố gắng phát hiện các phương tiện đang di chuyển trên đường tại các giao lộ.

AAA đã đánh giá các va chạm giao lộ và hiệu suất của AEB trong việc tránh va chạm từ phía sau ở tốc độ 48 – 64 km/h thay vì tốc độ bắt buộc là 20 – 40 km/h. Các bài kiểm tra phía sau được thực hiện khi tiếp cận một chiếc xe đang đứng yên.

AAA đã sử dụng 4 mẫu SUV 2022 bán được số lượng lớn ở Mỹ: Honda CR-V, Chevrolet Equinox LT, Toyota RAV4 LE và Ford Explorer XLT. Tất cả những chiếc SUV mang ra thử nghiệm đều trong tình trạng hoạt động tốt, hệ thống AEB được cho là tối ưu. Tuy nhiên, dù số liệu đánh giá của từng chiếc xe không được hé lộ, nhưng có vẻ như tất cả chúng đều gây thất vọng trong tất cả trừ bài kiểm tra tốc độ thấp từ phía sau.

Bắt đầu với thử nghiệm 48km/h, AEB đã ngăn chặn một vụ va chạm từ phía sau 17 trong số 20 lần, tương đương 85% thời gian. Khi một vụ va chạm xảy ra, tốc độ va chạm đã giảm 86%. Rõ ràng, hệ thống hoạt động rất tốt trong những điều kiện cụ thể này. Tuy nhiên, khi tăng tốc độ lên 64 km/h chỉ có sáu trong số 20 lần chạy thử nghiệm tránh được va chạm từ phía sau, tỷ lệ thành công chỉ 30%. Ở tốc độ này, tốc độ va chạm đã giảm 62%.

Kết luận

Phanh khẩn cấp tự động AEB được đánh giá là hệ thống an toàn chủ động đáng giá nhất trên các dòng xe hiện nay, giúp ngăn chặn thành công nhiều vụ va chạm từ phía sau. Tuy vậy, người lái không thể hoàn toàn tin cậy vào AEB, nhất là khi đi với tốc độ cao trên 40km/h. Nhân tố cốt lõi để an toàn trên đường vẫn là người lái xe, sự tập trung của người lái xe, ý thức chấp hành giao thông, trạng thái tinh thần tốt và kinh nghiệm.